woensdag 23 oktober 2013

Mede-leerlingen van het CLH

Overgangslijst van het 1e naar het 2e jaar;
Het eerste jaar bestond uit de klassen 1A, t/m 1F
Schilders Nieuws-en advertentieblad 8-07-1960
Op het Lyceum kwam ik terecht in een klas die bestond uit meer dan 40 (!) jongens. Eigenlijk was dat een samenvoeging van twee eerste klassen. Volgens mij was er ook een meisjesklas en een klas met hoofdzakelijk leerlingen van buiten Harderwijk. Die samenvoeging van 2 klassen was een gevolg van het ruimtegebrek dat ontstond door de stormachtige groei van het aantal leerlingen, de zgn babyboomers die deel uitmaakten van de na-oorlogse geboortegolf.

Tijdens mijn 1e schooljaar (1959-'60) werden achter het statige hoofdgebouw houten noodlokalen gebouwd om al die extra leerlingen te kunnen opvangen tot de officiële uitbreiding gereed was. Mogelijk werden de 2 klassen toen weer apart in lokalen gezet maar dat staat mij niet meer bij. Ook een deel van de zolder werd verbouwd tot klaslokaal. Daar heb ik het tweede jaar van mijn HBS-tijd doorgebracht. Er was in die tijd vanzelfsprekend ook veel vraag naar leraren en leraressen in de meest uiteenlopende vakken om het groeiend aantal klassen les te geven.

Terugdenkend aan mijn schooltijd, vallen enkele dingen op. Afgezien van het rookgedrag van de leraren, waaraan ik in een eerdere blog al aandacht heb besteed, was er nog een belangrijke zaak, die in het oog springt.
De afkorting HBS stond voor Hogere Burger School. Een nogal elitaire naam, die zeker een halve eeuw geleden echter nog wel min of meer toepasselijk was, zeker als wordt gekeken naar de gezinnen waar de meeste leerlingen uit afkomstig waren. Het merendeel van de scholieren was inderdaad afkomstig uit de kringen van de, soms zelfbenoemde, "hogere burgerij"; dat gold overigens ook voor de leerlingen van het Gymnasium en de Middelbare Meisjes School.

Het beste werd dit enigszins elitaire karakter geïllustreerd met het volgende voorbeeld. In Harderwijk, Ermelo en Nunspeet woonden in de jaren zestig nog zeer veel beroeps-militairen. Binnen deze beroepsgroep was het aantal onderofficieren aanzienlijk groter dan het aantal officieren. Maar bij ons op school was de verhouding tussen kinderen uit officiersgezinnen versus onderofficiersgezinnen juist andersom. In mijn eerste klas zaten maar drie leerlingen wiens vader onderofficier was tegen (minimaal) tien, waarvan ik me herinner dat hun vader officier was.
Voorts zaten de zoon van de burgemeester (Gijs Numan), die van de notaris (Bernhard Companjen) en enkele kinderen van artsen en van zelfstandige ondernemers (bv den Herder, o.m. eigenaar-directeur van Strandbad Veluwestrand en speeltuin, salonbootdienst Harderwijk-Amsterdam, rondvaartbedrijf met vooral tochten langs de Zuiderzeewerken en over het IJsselmeer en natuurlijk het Dolfinarium). Ook de dochter van onze rector (Ruth Westerhuis) zat bij ons op school. Slechts een enkele leerling kwam uit een boeren- of vissersfamilie.
Het was een gegeven waar ik in die tijd niet over nadacht maar wat nu toch wel tot nadenken stemt. Het was al met al niet echt een doorsnee van de Nederlandse bevolking.

Evenals vele medeleerlingen had ook ik mijn vader overgehaald om donateur van onze leerlingenvereniging te worden voor het "gigantische bedrag" van 4 gulden per jaar.
Coll. P.Offerman

Vrienden

Deze blog zou buitengewoon saai worden als ik al mijn klasgenoten de revue zou laten passeren. Daarom heb ik besloten om er een aantal uit te lichten.
Allereerst zijn dat de drie vrienden met wie ik de gehele periode van de middelbare school optrok, ondanks het feit dat we veelal niet in dezelfde klas zaten. Die vrienden waren Jan de Groot, Gerrit Hagen en Jan Molenmaker.

Jan de Groot woonde eerst in de Tinnegieter en later in de Wittenhagen. Hij was de oudste zoon van de directeur van de dienst gemeentewerken van Harderwijk. Jan is later dierenarts geworden in Doesburg en was een gerespecteerd specialist op het gebied van paarden geneeskunde. We hebben nog steeds incidenteel contact. Ik zal aan Jan, en aan de hetgeen wij allemaal beleefden, een aparte blog wijden.

 Gerrit Hagen woonde in een van de huizen aan de linkerkant
Prentbriefkaart uit 1933: Vischpoort met Schapenhoek
Uitg. Firma A.J. Wuestman Harderwijk
http://www.collectiegelderland.nl/musea/stadsmuseum-harderwijk
Gerrit Hagen heb ik 19 jaar geleden voor het laatst gezien. Hij kwam uit een gezin dat woonde in de Schapenhoek, bij de Vischpoort. Dat waren in die tijd kleine eenvoudige huisjes; de hele Vischmarkt-buurt leek toen in vrijwel niets op de situatie van nu.
Gerrit's vader was vroeger visser geweest op de Zuiderzee en later het IJsselmeer. In de tijd dat ik hem kende was zijn vader kok bij de Oranje-Nassau kazerne. Gerrit is na de HBS in Amsterdam wis- en natuurkunde gaan studeren aan de VU maar heeft die studie voortijdig afgebroken. Daarna is hij een aantal jaren officier geweest bij de landmacht. Vervolgens is hij zich gaan specialiseren in kennis op het gebied van brandbeveiliging in de meest uitgebreide zin van het woord. Uit een artikel op internet begreep ik dat hij zich daar nog steeds mee bezig houdt. Zijn eigen bedrijf op dit gebied heeft een aantal grote organisaties en bedrijven als klant.

Jan Molenkamp woonde in de Tinnegieter en zijn vader was officier. Ik herinner me dat Jan's moeder heel vaak meedeed aan prijsvragen en het insturen van slagzinnen. En dat ze vrijwel altijd een prijs won.
Op een KLM vlucht van Amsterdam naar Los Angeles in 1993 kwam ik Jan's jongere broer, Frits Molenkamp tegen, die op die vlucht dienst deed als boordwerktuigkundige. Hij vertelde me dat Jan een min of meer zwervend bestaan had geleden en een tijd daarvoor naar Canada was geëmigreerd. Daar is hij in het begin van de jaren negentig spoorloos verdwenen. Frits vloog in die tijd geregeld naar de KLM-bestemmingen in Canada en deed dan steeds verwoede pogingen om een teken van leven van Jan te krijgen maar tot dan toe tevergeefs. Op internet heb ik ook niets gevonden over Jan. Ik weet dus niet of hij nog ooit is teruggevonden.

De volledig uit jongens bestaande CLH-klas 1D 1959-'60, waarvan velen nog in korte broek!
Bovenaan ( 4e rij )van links naar rechts: Peter Baars; Bart Leusink; Jan Pieter Bas; Jan Jaap Molenaar; Piet Zwikker; Rinze Speksnijder
Daaronder (3e rij) van links naar rechts: ? Brouwer; Everhard van Ark; Herman Duif; Ronnie Teunissen; ? van Woudenberg; Adri Bontenbal; Franklin Oliemans; Gerrit van Ede en dhr. Van Lambalgen
Daaronder ( 2e rij): ?; Jan de Vries; ?; Jan de Groot; ?; Peter Offerman; ?; Diederik Vogelpoel
Vooraan (1e rij): ?;?;?; Bernard Companjen; ?; Gert Roelofsen
Coll. P.Offerman

Overige klasgenoten

Met de meeste overige klasgenoten had ik een meer wisselend contact.
Omdat ik door het schrijven van mijn blog benieuwd was hoe het met ze was gegaan in hun verdere leven, heb ik op internet informatie gezocht en van sommigen ook gevonden. Een aantal wil ik hier noemen.

Franklin Oliemans woonde in de Tinnegieter en zijn vader was officier. Franklin heb ik een jaar of tien geleden nog teruggezien op een receptie in het Militaire Luchtvaart Museum in Soesterberg. Hij was toen generaal-majoor vlieger bij de Koninklijke Luchtmacht en bevelhebber van de Nederlandse tactische luchtstrijdkrachten. Op internet las ik dat hij, na zijn pensionering actief is gebleven in bestuursfuncties bij opleidingsinstituten op luchtvaartgebied en bij de LVNL (Lucht Verkeersleiding NederLand).

Adri Bontenbal was een zoon van het hoofd van de Albert Kuyperschool, waar ik mijn laatste lagere schooljaar had doorgebracht. Daar zat hij ook bij me in de klas. Ze woonden in de Wittenhagen. Adri is later o.m. directeur geweest van de provinciale VVV's van Zeeland en Brabant.

Diederik Vogelpoel woonde in de Dennenlaan (Veldkamp) en zijn vader was officier. Het was een aardige, nogal stille jongen, die door zijn katholieke ouders was voorbestemd om priester te worden. Dat is uiteindelijk anders uitgepakt, zoals blijkt uit een indrukwekkend interview met Diederik in Trouw.

Ernst van de Wall woonde in Ermelo en zijn vader was huisarts. Bij mijn naspeuringen op internet vond ik dat Ernst internist en cardioloog is geworden; hij is als hoogleraar verbonden aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Hij is tevens voorzitter van van het hart instituut (ICIN) van de Koninklijke Nederlandse  Academie van Wetenschappen (KNAW).

Dick Wynekes woonde op de Stationslaan, bijna naast de school. Zijn vader Jan Wynekes was voor zijn veertigste al opgeklommen tot de rang van kolonel. Daar bleek, dankzij naspeuringen op internet een goede verklaring voor te zijn. Dick's moeder was Engelse, zijn vader had haar tijdens de oorlog in Engeland leren kennen.
Dick werd later eigenaar van café Flevo in Harderwijk, dat eerst in handen was van zijn schoonvader. Hij heeft het in 2006 verkocht en ik vond op internet dat daar sinds 2012 Cafe Gerritje is gevestigd. Deze bruine kroeg in de Vijhestraat 5  is volgens dit artikel in Trouw blijkbaar het oudste, nog bestaande, café van Harderwijk; het bestaat al sinds 1839.

Enne Wouda kwam uit Biddinghuizen. Tijdens een van mijn laatste schooljaren op het CLH heb ik bij hem in de klas gezeten. Het gezin Wouda was afkomstig uit Friesland. Boeren konden zich in die jaren inschrijven voor een kavel in de nieuwe IJsselmeerpolder en de vader van Enne was een van de gelukkigen. Hij had namelijk in Oostelijk-Flevoland een fonkelnieuwe boerderij en een groot stuk bouwland toegewezen gekregen.
Enne was gelukkig al 16 en hij hoefde daarom niet op de fiets op en neer omdat hij op zijn 16de verjaardag een nieuwe brommer had gekregen, naar ik meen was dat een Sparta. Ik ben een keer bij zijn ouders op bezoek geweest en was toen diep onder de indruk dat Enne met de enorme landbouwtrekker van zijn vader mocht en kon rijden alsof het de gewoonste zaak van de wereld was. Op internet las ik dat Enne later zelf ook boer is geworden. Volgens dit artikel heeft hij momenteel een boerderij in Biddinghuizen; voorts kon hij in 1999 zo'n 80 ha en later 300 ha grond pachten in Ságvár, een Hongaars dorp tien kilometer van het Balatonmeer. Zijn Hongaarse akkerbouwbedrijf wordt gerund door zijn Nederlandse compagnon Harm Kalfsbeek, waarmee hij in 2002 Europe Farming Agricultural Ltd. heeft gesticht.

Albert (Appie) Panhuyzen kwam uit een gezin van Indische afkomst dat woonde in de Dennenlaan. Zijn vader was majoor en commandant van de School voor Methodische Instruktie (SvMI) der Koninklijke Landmacht. Hij had daarvoor zelf een lesmethode ontwikkeld. Hij kwam medio jaren zestig tot de conclusie dat zijn aanpak binnen de krijgsmacht geen optimale resultaten opleverde. Hij nam toen ontslag en stichtte het Centraal Instituut Methodische Instructie voor het Bedrijfsleven (CIMIB BV). Binnen de kortste keren had hij vrijwel alle grote Nederlandse bedrijven als klant. Tot die klanten behoorden onder meer Philips, Unilever, Shell en KLM.

Behalve Albert zaten ook zijn broer Huib en zijn zusjes Marianne en Hillie bij ons op school. Ik kwam geregeld bij hen thuis en het viel mij op dat er altijd eten klaar stond voor de gasten, ook al kwam je op de vreemdste momenten van de dag binnen. Het was een gastvrije familie, waarbij ik mij zeer op mijn gemak voelde.

In de klas was Albert, op zijn zachtst gezegd, nogal druk. We hadden een tijdje een Engelse leraar, ik meen dat hij Blok heette, waarbij Albert aan het begin van de les vaak "preventief" uit de klas werd gehaald door een van onze conrectors.
Verslag van een muziekavond door leerlingen van het
Chr. Lyceum Nassau-Veluwe in de aula van de school
Schilder's Nieuws- en advertentieblad 31-01-1966
Ik denk nu dat die leraar absoluut niet tegen het gedrag van Albert was opgewassen en dat hij de schoolleiding had gevraagd om deze maatregel.
Ik heb in de tweede helft van de jaren zestig, na mijn middelbare schooltijd, nog samen met Albert in het bestuur gezeten van de afdeling Noord-west Veluwe van de JOVD (Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie) maar daar kom ik nog op terug in een latere blog.

Huib en Marianne zaten niet bij mij in de klas maar genoten op school wel algemeen bekendheid omdat zij samen de leiding vormden van een populair schoolbandje, The Herb Four, dat regelmatig de muzikale begeleiding verzorgde bij feestelijke gelegenheden in en buiten onze school.
Ook Hillie trad regelmatig op op klasse-avonden.

Marianne is later getrouwd met onze schoolgenoot Roy Meijnderts, die ook deel uitmaakte van de Herb Four. Hij zat niet bij me in de klas maar ik ben wel eens bij hem thuis geweest.

De vader van Roy, Ferry Meijnderts, was generaal-majoor (later luitenant-generaal en commandant van het Eerste Legerkorps). Hij liet mij een bontmuts zien met daarop een grote rode ster. Die muts had hij, naar eigen zeggen, geruild voor een pet van hemzelf met de voormalige bevelhebber van het Sovjet leger, maarschalk Voroshilov (Kliment Yefremovich Voroshilov). Het was tijdens het hoogtepunt van de koude oorlog en ik vroeg mij hardop af of zoiets niet strafbaar was. Mijnheer Meijnderts moest daar toen hartelijk om lachen...


De bijgaande klassenfoto's bevatten nog al wat hiaten. Ik zou het zeer op prijs stellen als mijn lezers enige aanvullingen kunnen geven, waardoor ik de namenlijsten wat completer kan maken.

De  nog steeds alleen uit jongens bestaande CLH- klas 2C uit 1960-'61
Bovenaan staand  (4e rij) vlnr: Frans van Kampen?; Ronnie Teunissen; Wim Visscher; ?; Rinze Speksnijder; ?
Midden staand (3e rij) vlnr: ? Steijns; Everhard van Ark; ?; dhr Nust; Herman Buijzer; Tjibbe Reitsma; Jan Molenkamp
Midden zittend (2e rij) vlnr:: ?; Franklin Oliemans; Jan de Vries; Wim (?) den Besten; Adri Bontenbal; Jan de Groot; Joop Vosselman
Onderaan (1e rij) vlnr: Peter Offerman; Piet Zwikker; Evert Schafthuizen; Dick Wynekes; René van 't Hof
Coll. P. Offerman

CLH Klas 3 D  1963-'64 waarin nu eindelijk ook redelijk wat meisjes zitten
Achter staand vlnr: Jan de Beer; Peter Offerman; ?; dhr Snel; ?; ?; Herman Stikkel; :; ?; Evert Schafthuizen (?); ?; ?; ?; Carla van der Woude
Zittend vlnr: Gertje Roelofsen (?); ?; NN Aartsen; ?; ?; ?; ?; ?; Inge van der Put; ?; ?; Ernst van der Wall (?); ?; ?; ?
Coll. P. Offerman


3 opmerkingen:

  1. Jammer dat ik hier geen fotos kan toevoegen; je zou verbaasd staan!

    mvg

    Dirk Septer

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Onder de foto van 1959-1960 staat bij een leerling Jan Jaap Molenaar.
    Dit moet zijn: Jan Jaap Molemaker.

    BeantwoordenVerwijderen