Mijn klasgenoten op de J.Th. de Visserschool

Na de eerste gewenningsperiode op school, die maar kort duurde, kwamen de nieuwe vriendjes en vriendinnetjes en daardoor werd de school natuurlijk pas echt leuk. De meeste kinderen woonden in de Tinnegieter en in de in aanbouw zijnde wijk Veldkamp, die aan de Tinnegieter grensde. Er waren ook enkele kinderen die ik al kende uit mijn directe omgeving en kinderen van de huizen die in de omgeving van het, verderop aan de Leuvenumseweg gelegen, sanatorium Sonnevanck stonden.
En er waren ook nog een of twee kinderen, die afkomstig waren van de voormalige boerderij Beekhuizen, die midden in het bos lag. Ze zaten niet bij mij in de klas en ik herinner me ook niet hun namen. Voor de boerderij stond lange tijd een vleugeltip-tank van een vliegtuig, die daar tijdens de oorlog terecht was gekomen na te zijn afgeworpen. Er was in die boerderij geen stromend water, geen elektriciteit, geen gas en geen riolering. Het water kwam uit een put en er werd, voor zover ik mij dat herinner, gekookt en verwarmd  op hout. Als er in de winter veel sneeuw was gevallen was de boerderij soms meerdere dagen onbereikbaar en konden de kinderen, die er woonden, niet naar school. Op de plek waar Beekhuizen heeft gestaan lagen later nog stenen, die na de sloop waren achtergebleven. Als tastbare herinnering aan hetgeen inmiddels geschiedenis is geworden, hebben wij indertijd zo'n steen meegenomen en bij ons in de tuin gelegd.

Van de meeste klasgenootjes uit die eerste schoolperiode herinner ik me de namen niet meer maar degenen die ik me nog wel herinner waren vooral meisjes....

Voorjaar 1954: links staat meester Bol en bovenaan juffrouw Bakker; rechts een mij onbekende juffrouw.

Zelf zit ik vooraan, de 4e van rechts; de overige kinderen die ik met zekerheid kan identificeren op deze foto zijn:

Gert van Asselt 2e rij van onder, uiterst rechts; Gijs Dooijeweerd bovenste rij, uiterst links; Hennie van den Brink bovenste rij,  3e van links; Hielke Wassenaar onderste rij, tweede van rechts en "mijn eerste geliefde" Greetje Bomhof bovenste rij, 3e van rechts.

Zo was daar Pauline van Hogendorp. Haar vader was officier en ze woonde in de Veldkamp. Later begreep ik dat de vader van Pauline een nazaat was van de beroemde Gijsbert Karel van Hogendorp, die behoorde tot het driemanschap, dat in 1813 de terugkeer van de Oranjes in Nederland voorbereidde.

Ik was ook bevriend met Annemieke van Steenbrugge, ook al een officiersdochter uit de Veldkamp. Van haar herinner ik me onder meer dat zij in de tweede of de derde klas op een middag uit de les werd gehaald omdat haar vader was omgekomen bij een ongeluk met een militaire helikopter. Dat maakte diepe indruk op me. Haar moeder is later bevriend geraakt met mijn moeder en die vriendschap is altijd blijven bestaan. (op internet zag ik dat zij en haar man nu een kasteel-gîte in Frankrijk hebben).

Voorts had je Greetje Bomhof, de dochter van de tabakswinkelier uit de Nassaulaan. Als 7 of 8 jarige werden Greetje en ik "verliefd" en we schreven elkaar briefjes die we stiekem uitwisselden op school.

Mijn klasgenoten op de de Visserschool;
zij mochten wél deze school afmaken.
Schilder's Nieuws- en advertentieblad 15-05-1959

En, niet te vergeten, Elvira Provoost, wiens vader adjudant was bij de luchtmacht. Hij had tijdens de oorlog in Engeland zijn vrouw leren kennen en Elvira sprak dus al Engels toen ze op school kwam. Mevrouw Provoost organiseerde Engelse conversatielessen voor de leden van de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen en mijn moeder heeft daar jarenlang aan deelgenomen.
Op een dag, ik meen mij te herinneren dat het in de vierde klas was, had de vader van Elvira haar verteld dat hij die middag laag over onze school zou vliegen in een Dakota (een transportvliegtuig uit die tijd dat in Nederland zowel door de luchtmacht als door de KLM werd gebruikt). Op een zeker moment hoorden wij het zware geronk van de motoren van het vliegtuig. Elvira sprong uit haar bank, rende naar het raam en begon enthousiast te zwaaien, terwijl ze luid "pappa!" riep. Dit "ernstige vergrijp" tegen de schooldiscipline werd door onze meester bestraft met nablijven. Ik was daar toen zo boos over, dat ik besloot uit solidariteit ook na te blijven.

Van de jongens herinner ik mij vooral Gijs Dooijeweerd (zie mijn blog 'Ons buurtje') en Gert van Asselt, de zoon van de bakker aan de Nassaulaan.

Voorts Hielke Wassenaar, die de jongste zoon was van de, voor Harderwijkse begrippen, zeer vrijzinnige Nederlands Hervormde dominee Wassenaar. Zelfs mijn vader, die een uitgesproken afkeer had van alle soorten geestelijkheid, kon goed met hem opschieten.
De familie Wassenaar woonde aan het Oranjepark, vlakbij het station. Het gezin telde drie zoons, waarvan Hielke de jongste was, en een meisje dat de jongste van het stel was. Ze kwamen van oorsprong uit Friesland en spraken dan ook met een Friese tongval. Het waren erg aardige mensen bij wie ik geregeld thuis kwam. Tijdens een verjaardagsfeestje van Hielke mochten we een boterhammetje blijven eten. Mevrouw Wassenaar had de boterhammen belegd met komijnekaas en dat was iets dat ik als kind niet lustte. Maar ik wilde me niet laten kennen en stak op een onbewaakt moment de hele boterham met beleg en al in de zak van mijn nieuwe broek. Die kant van mijn broek veranderde al snel in één grote vetvlek. De reactie van mijn moeder laat zich raden...

En verder was daar nog nog Wim Rob, de zoon van een politieagent. Later hoorde ik dat zijn vader een rol had gespeld bij de overval van de Leeuwardense strafgevangenis tijdens de Duitse bezetting.  Deze belangrijke daad van het Nederlandse verzet is indertijd verfilmd. De film De Overval was begin jaren zestig een groot succes in de Nederlandse bioscopen.
De schuilnaam van agent Rob tijdens de oorlog was Ab Boersma en hij was drager van het verzetskruis. Ik wist dat allemaal nog niet toen hij bij ons op school een keer verkeersles kwam geven. Ik herinner mij hem vooral als een bescheiden en vriendelijke man met een zachte stem, die zich als vrijwilliger onder meer inzette voor de vogelbescherming. Agent Rob is in 1990 in Harderwijk overleden en daar ook begraven. (Op internet las ik dat Wim later manager is geworden bij de NS).

Tenslotte moet ik ook Henk Leendertse nog noemen. Hij was de zoon van een vertegenwoordiger van de California soepfabriek. De ouders van Henk waren streng protestant en maakten zich, blijkens hun herhaalde opmerkingen, ernstig ongerust over het feit dat ik niet op catechisatie zat. De vader van Henk was in zijn vrije tijd organist in een Harderwijkse kerk en zijn moeder zong in een kerkkoor.
Soms mochten Henk en ik met vader Leendertse mee in de VW Kever van de zaak voor een rondje IJsselmeer. De vader van Henk bezocht dan onderweg de vele kleine kruidenierszaakjes, die ons land toen nog rijk was, en verkocht af en toe een doosje met pakjes soep, die hij bij zich had. Bij andere bezoeken verkocht hij slechts vier of vijf zakjes soep en soms ook helemaal niets. Ik kon mij toen al niet voorstellen hoe de California-fabriek kon blijven draaien van een dergelijke beperkte omzet. Tijdens de bezoeken aan de kruideniers moesten Henk en ik in de auto blijven zitten. (In 1999 werd California -voorheen FINO soepfabriek- overgenomen door Struik uit Voorthuizen).

Schoolreisjes

Schilder's Nieuws- en advertentieblad 2-7-1954

Ieder jaar maakten we een schoolreisje met een bus van de voormalige Veluwse Autobus Dienst (VAD).
De eerste keer gingen we naar een pannenkoekenhuis met speeltuin in Lunteren, gelegen op een afstand van maar liefst 20 kilometer....

Verder herinner ik mij schoolreisjes naar de Bedriegertjes bij Arnhem en de Westerbouwing bij Oosterbeek en een reisje dat ons helemaal naar Schiphol voerde waar we een rondrit maakten op het platform en naar de hangars in een "toeristentreintje". Via een luidspreker in de wagentjes werd uitleg gegeven door een rondleider die naast de chauffeur zat.

Het eerste half jaar liep ik naar school maar op mijn zevende verjaardag kreeg ik mijn eerste fiets. En daarmee ging ik vanaf dat moment naar school.

Hier een schoolfoto van mij op 7 of 8 jarige leeftijd (ca1954/55), heel charmant zonder voortandjes.

Aan mijn schooltijd op de De Visserschool bewaar ik heel warme herinneringen. In mijn volgende blog zal ik vertellen waarom aan die tijd een voortijdig einde kwam.